دانلود مقاله بررسی خسران و آثار آن در قرآن
مقدمه:
حمد و سپاس خدایی را سزاست که انسان را از خاک آفرید و در او از روح خود دمید ، سپس خود را بر آفریدن او ستود و ملائکه را به سجده بر او امر کرد و بیان کرد که انسان را به هدف عبادت آفرید و او را خلیفه خود در زمین قرار داد .
و درود بر پیامبران الهی که پیوسته برای هدایت انسان مأمور گشتند و او را به نعیم بهشتی بشارت و از عذاب الهی ترساندند .
و درود بر پیامبر خاتم که اشرف پیامبران اوست و درود بر کتاب هدایت الهی قرآن که در بردارنده رطب و یابس است .
انسان طالب هدایت و سعادت ابدی باشد راهی ندارد جزء اینکه پناه ببرد به قرآن مجید که کلام خدای عزیز عالم است و دستورات قرآن مجید را به کار ببندد . زیرا عمیق ترین و زیباترین و فصیح ترین کلام ، کلام خداست و قرآن که معجزء باقی پیغمبر است برای هدایت خلق آمده و تا قیامت کلامی به زیبایی قرآن نخواهد آمد .
اما در راه هدایت ، همواره رهزنانی بوده اند که انسان را از صراط مستقیم بازداشته اند و او را به خسران و زیانکاری کشانده اند و باعث شده اند او تمام سرمایه های وجودی خود را برای حرکتی بی انتها به سوی کمال از دست بدهد .
در آیات متعددی از قرآن کریم به موضوع خسران و مطالب مربوط به آن پرداخته شده است .
نگارنده در این تحقیق می کوشد تا با بررسی آیات مربوط به خسران در حد توان خود ، تصویری جامع از این موضوع در دیدگاه قرآن ارائه کند .
تلاش شده است در توضیح آیات از تفاسیر گوناگون استفاده شود و البته از این نکته غفلت نشده است که تحقیق صرفا به محلی برای نقل اختلافات تبدیل نشود . همچنین در مواردی از کتب اخلاقی استفاده شده است .
اهمیت و ضرورت بحث:
با نگاهی اجمالی به سوره عصر می فهمیم که قرآن همه انسان ها را در خسران و زیانکاری اعلام کرده و در این میان جماعتی که ایمان آورده اند و عمل صالح انجام می دهند و تواصی به حق و صبر دارند،از آن مستثنی شده اند.
لذا این خود دلیلی است بر اهمیت و ضرورت مطلب که برای این جانب انگیزه ای گردید که به بررسی و تحقیق در موضوع خسران و آثار آن در قرآن بپردازم.
در این تحقیق مفهوم خسران و مصادیق و ویژگی های آن را مورد بررسی قرار داده و عوامل آن را با استفاده از آیات قرآنی بیان کرده ام و همچنین راهکارهای قرآنی از ابتلا به خسران آورده شده تا از نتایج سوء آن در دنیا و آخرت مصون مانده و به رشد و سعادت واقعی برسیم.
مروری بر مطالعات انجام شده:
این جانب پس از جستجوی منابع ،تنها دو مورد یافتم که در آنها به صورت خاص به موضوع خسران پرداخته شده بود که عبارتند از :
مقاله کارشناسی با عنوان «عوامل و پیامدهای خسران در آیینه قرآن و حدیث» از خانم اکرم دیانی که در هشت بخش تنظیم شده است:
بخش اول:کلیاتی در باب خسران
بخش دوم:حوزه های خسران
بخش سوم:تعابیر گوناگون خسران در قرآن کریم
بخش چهارم: شناخت خاسرین و ویژگیهای آنان
بخش پنجم:عوامل خسران از دیدگاه قرآن
بخش ششم: آثار و نتایج خسران
بخش هفتم:زمان بروز و ظهور خسران
بخش هشتم:راه های جلوگیری از خسر
و همچنین در کتاب «حدیث هدایت» از علی لطفی که در باب اول به بررسی معنای خسران و زیانکاران واقعی می پردازد.
اهداف تحقیق:
هدف کلی تحقیق:
بررسی خسران و آثار آن در قرآن
اهداف جزئی:
۱- آشنایی با مفهوم خسران و مصادیق آن
۲- بررسی ویژگی های خاسرین از منظر قرآن
۳- بررسی عوامل خسران
۴- بررسی راههای جلوگیری از خسران زدگی
۵- بررسی آثار دنیوی خسران
۶- بررسی آثار اخروی خسران
سوالهای تحقیق:
سوالهای اصلی:
۱-آیا از منظر قرآن کریم رابطه ای میان اعمال افراد و خسران وجود دارد؟
۲- آیا از منظر قرآن کریم تفاوتی بین خسران و حبط اعمال وجود دارد؟
سوالهای فرعی:
۱- ویژگی های خاسرین در قرآن چیست؟
۲- مصادیق خسران در قرآن چه مواردی است؟
۳- آیات قرآن چه عوامل را برای خسران نام می برد؟
۴- قرآن چه راهکارهایی برای پیشگیری از ابتلا به خسران ارائه می دهد؟
۵- آثار دنیوی خسران چیست؟
۶- آثار اخروی خسران چیست؟
فرضیه ها:
۱- از منظر قرآن خسران تحت تاثیر اعمال و رفتار بد انسان شکل می گیرد.
۲- از منظر قرآن گر چه میان خسران و حبط اعمال رابطه وجود دارد ولی این دو مترادف نیستند.
روش تحقیق :
روش جمع آوری اطلاعات در این تحقیق به صورت کتابخانه ای از طریق یادداشت هایی که از منابع و ماخذ مختلف به دست آمده می باشد.
بدین صورت که ابتدا ، آیات مربوطه را مشخص نموده و از طریق تفاسیر مختلف به بررسی آیات پرداختم و روایات و احادیث مرتبط با این بحث را از بین کتب روایی استخراج نمودم ، و از کتاب های اخلاقی نیز استفاده کردم.
فهرست
فصل اول:طرح تحقیق ۴
مقدمه ۵
اهمیت و ضرورت بحث ۶
پیشینه تحقیق ۷
اهداف تحقیق ۸
سوالهای تحقیق ۹
فرضیه ها ۹
روش تحقیق ۱۰
فصل دوم:یافته های تحقیق ۱۱
بخش اول:تعریف خسران،ویژگیها و مصادیق آن ۱۲
الف)بررسی معنای لغوی واژه خسران ۱۲
ب) مصادیق خسران ۱۷
ج)ویژگیهای خاسرین ۲۲
بخش دوم:عوامل خسران و راههای جلوگیری از آن ۳۵
الف)عوامل خسران ۳۵
۱-تکذیب و انکار ۳۵
۲- کفر ۴۴
۳-باز داشتن مردم از راه خدا ۵۲
۴-ظلم کردن ۵۴
۵-شرک ورزیدن به خدا ۵۵
۶-پذیرش ولایت شیطان ۵۷
۷-دروغ و افتراء به خداوند ۶۲
۸-آلوده کردن نفس و اطاعت از آن ۶۲
۹-باطل اندیشی و باطل کاری ۶۴
۱۰- شکستن پیمانها ۶۷
۱۱- قطع پیوندها ۶۶
۱۲- فساد در زمین ۶۶
۱۳-سوء ظن داشتن بخدا ۶۶
۱۴-مشغول شدن به دنیا و غفلت از یاد خدا ۷۰
۱۵- فرو رفتن در فسادو بهره برداری از امکانات مادی در مسیر گناهان ۷۲
۱۶-عملکرد ضعیف در مسولیت ۷۳
۱۷- درخواست بدون علم ۷۴
ب:راههای جلوگیری از خسران: ۷۷
۱-ایمان آوردن ۷۹
۲- انجام اعمال شایسته ۸۱
۳-سفارش کردن به حق ۸۲
۴- سفارش کردن به صبر ۸۳
۵- تزکیه نفس ۸۴
۶-هدایت ویژه الهی ۸۶
۷- تسلیم در برابر خدا ۸۶
بخش سوم:آثار و نتایج خسران: ۸۷
الف)آثار خسران در دنیا ۸۷
۱-حسرت کشیدن و مغلوب شدن ۸۷
۲- حبط اعمال ۸۹
۳- ندامت و پشمیانی ۹۰
۴- نازل شدن عذاب الهی ۹۱
۵- گرفتار همنشین بد شدن در دنیا ۹۳
ب) آثار خسران در آخرت: ۹۴
۱- ورود به جهنم ۹۵
۲- عذاب شدید ۹۵
۳- خلود در جهنم ۹۷
۴- خوار و ذلیل بودن در آتش جهنم ۹۸
۵- فریادهای آنها را پاسخی نیست ۹۹
۶- بر دوش کشیدن بار سنگین گناهان ۱۰۰
۷- دچار حسرت گردیدن ۱۰۱
۸- زشت و بد منظر شدن ۱۰۲
۹- درخواست شفاعت و بازگشت به دنیا ۱۰۳
۱۰- نابود شدن خدایان و سخنان دروغین آنها ۱۰۴
۱۱- نهایت دوری از رحمت خداوند ۱۰۵
۱۲- حبط اعمال ۱۰۶
نتیجه گیری ۱۰۹
فهرست منابع ومآخذ ۱۱۰
فهرست منابع و مآخذ:
۱- قرآن،ترجمه فولادوند محمد مهدی دار القرآن الکریم تهران ۱۴۱۵ ق چاپ اول
۲- نهج البلاغه،انتشارات شاکر،قم،۱۳۸۶ ش،چهارم،(امیر المومنین علی علیه السلام)سید رضی،ترجمه محمد دشتی
۳- اخلاق از دیدگاه قرآن و چهارده معصوم علیهم السلام راز توکل مشهد ۱۳۸۳ ش اول احمد امیری پور
۴- اخلاق در نهج البلاغه موسسه تحقیقاتی و انتشاراتی فیض کاشانی بی جا ۱۳۷۶ ش اول سید کاظم ارفع
۵- ارشاد الاذهان الی تفسیر القرآن دار التعارف للمطبوعات بیروت ۱۴۱۹ ق اول سید محمود آلوسی
۶- از مفاهیم قرآن راه کمال بی جا ۱۳۸۵ ش دوم مصطفی اسرار
۷- اصول کافی اسوه قم ۱۳۷۵ ش سوم ترجمه کمره ای کتابفروشی علمیه اسلام تهران بی تا اول ترجمه مصطفوی
۸- اطیب البیان فی تفسیر القرآن،اسلام،تهران،۱۳۸۷ ش دوم سید عبدالحسین طیب
۹- الامثل فی تفسیر کتاب الله المنزل مدرسه امام علی بن ابی طالب قم ۱۴۲۱ ق اول ناصر مکارم شیرازی
۱۰- ایمان و کفر ترجمه ایمان و کفر بحار الانوار انتشارات عطارد تهران ۱۳۷۸ ش اول عزیز الله عطاردی
۱۱- بحار الانوار ترجمه جلد ۶۷و ۶۸ کتابخانه مسجد ولی عصر تهران بی تا اول سید ابوالحسن موسوی همدانی
۱۲- بحرالمحیط فی التفسیر،دار الفکر،بیروت،۱۴۲۰ ق،ابوحیان محمد بن یوسف اندلسی
۱۳-برگزیده تفسیر نمونه دراالکتب الاسلامیه تهران ۱۳۸۲ ش سیزدهم احمد علی بابایی
۱۴- به سوی او موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی قم ۱۳۸۲ ش اول محمد تقی مصباح یزدی
۱۵- تفسیر ابن عربی دار احیاء التراث العربی بیروت ۱۴۲۲ ق اول ابوعبدالله محیی الدین محمد ابن عربی
۱۶- تفسیر اثنا عشری میقات تهران ۱۳۶۳ ش اول حسین بن احمد حسینی شاه عبدالعظیمی
۱۷- تفسیر احسن الحدیث بنیاد بعثت بی جا ۱۳۷۷ ش سوم سید علی اکبر قرشی
۱۸- تفسیر آسان اسلامیه تهران ۱۳۹۸ ق اول محمد جواد نجفی خمینی
۱۹- تفسیر انوار درخشان کتابفروشی لطفی تهران ۱۴۰۴ ق سید محمد حسین همدانی
۲۰- تفسیر بحرالعلوم بی نا بی جا بی تا نصر بن محمد بن احمد سمرقندی
۲۱- تفسیر بیان السعاده فی مقامات العباده مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه پیام نور تهران ۱۳۷۲ ش اول سلطان محمد گنابادی مترجم خانی رضا حشمت الله ریاضی
۲۲- تفسیر پرتوی از قرآن شرکت سهامی انتشار تهران ۱۳۶۲ ش چهارم سید محمود طالقانی
۲۳- التبیان فی تفسیر القرآن داراحیاء التراث العربی بیروت بی تا محمدبن حسن طوسی
۲۴- تبیین القرآن دار العلوم بیروت ۱۴۲۳ ق دوم سید محمد حسینی شیرازی
۲۵- تحف العقول عن آل الرسول آل علی علیه السلام بی جا ۱۳۸۲ ش اول ابو محمد حرانی
۲۶- التحقیق فی کلمات القرآن الکریم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تهران ۱۳۷۴ ش اول حسن المصطفوی
۲۷- تربیت روشها اخلاق طراحان نشر بی جا ۱۳۷۸ ش اوم علی فایضی
۲۸- تفسیر جامع،صدر،تهران،۱۳۲۶ش،ششم،سید محمد ابراهیم بروجردی
۲۹- تفسیر جوامع الجامع بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی مشهد ۱۳۷۷ ش دوم فضل بن حسن طبرسی مترجم مترجمان
۳۰- تفسیر جلاء الاذهان و جلاء الاحزان دانشگاه تهران تهران ۱۳۷۷ ش اول ابوالمحاسن حسین بن حسن جرجانی
۳۱- تفسیر خسروی اسلامیه تهران ۱۳۹۰ ق اول علی رضا میرزا خسروانی
۳۲- تفسیر روان جاوید برهان تهران ۱۳۹۸ ق سوم محمد ثقفی تهرانی
۳۳- تفسیر روح البیان دارالفکر بیروت ۱۴۲۳ ق دوم سید محمد حسین شیرازی
۳۴- تفسیر روشن مرکز نشر کتاب تهران ۱۳۸۰ ش اول مصطفی حسن
۳۵- تفسیر رهنما کیهان تهران ۱۳۶۴ش چاپ ندارد زین العابدین رهنما
۳۶- تفسیر سور آبادی فرهنگ نشر نو تهران ۱۳۸۰ ش اول سور آبادی ابوبکر عتیق بن محمد
۳۷- تفسیر شریف لاهیجی دفتر نشر داد تهران ۱۳۷۳ ش اول محمد بن علی شیرف لاهیجی
۳۸- تفسیر الصافی انتشارات الصدر تهران ۱۴۱۵ ق دوم ملامحسن فیض کاشانی
۳۹- تفسیر صراط المستقیم،انصاریان،قم،۱۴۱۶ق،اول،سید حسین بروجردی
۴۰- تفسیر عاملی صدوق تهران ۱۳۶۰ ش ابراهیم عاملی
۴۱- تفسیر علیین اسوه قم ۱۳۸۲ اول سید عباس کریمی حسینی
۴۲- تفسیر القرآن الکریم دار البلاغه للطباعه بیروت ۱۴۱۲ ق اول سید عبدالله شبر
۴۳- تفسیر القرآنی للقرآن بی نا بی جا بی تا عبد الکریم خطیب
۴۴- تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب وزارت ارشاد اسلامی تهران ۱۳۶۸ ش اول محمد بن محمد رضا قمی مشهدی
۴۵- تفسیر کوثر بی نا بی جا بی تا یعقوب جعفری
۴۶- تفسیر مفاتیح الغیب دار احیاء التراث العربی بیروت ۱۴۲۰ ق سوم ابوعبدالله محمدبن عمر فخر الدین رازی
۴۷- تفسیر منهج الصادقین فی الزام المخالفین کتابفروشی محمد حسن علمی تهران ۱۳۳۶ نوبت چاپ ندارد ملا فتح الله کاشانی
۴۸- تفسیر مواهب علیه اقبال تهران ۱۳۶۹ ش چاپ ندارد حسین بن علی کاشفی سبزواری
۴۹- تفسیر المیزان دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم قم ۱۳۷۴ ش پنجم سید محمد حسین طباطبایی مترجم سید محمد باقر موسوی همدانی
۵۰- تفسیر نمونه دار الکتب الاسلامیه تهران ۱۳۷۴ ش اول مکارم شیرازی ناصر
۵۱- تفسیر نور الثقلین،اسماعیلیان،قم،۱۴۱۵ ق،چهارم،عبد علی بن جمعه عروسی حویزی
۵۲- تفسیر نور مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن تهران ۱۳۸۳ ش یازدهم قرائتی محسن
۵۳- تفسیر هدایت بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی مشهد ۱۳۷۷ ش اول مترجمان
۵۴- الجدید فی تفسیر القرآن المجید دار التعارف للمطبوعات بیروت ۱۴۰۶ ق اول سبزواری نجفی محمدبن حبیب الله
۵۵- الجوهر الثمین فی تفسیر الکتاب المبین مکتبه الالفین کویت ۱۴۰۷ق اول شبر سید عبد الله
۵۶- الحدیث دفتر نشر فرهنگ اسلامی بی جا ۱۳۷۰ ش اول مرتضی فرید تنکابنی
۵۷- الحیاه،دفتر نشر فرهنگ اسلامی،تهران،۱۳۸۰ ش،مکرر،احمد آرام.
۵۸- روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم دار الکتب العلمیه بیروت ۱۴۱۵ ق اول سید محمود آلوسی
۵۹- روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی مشهد ۱۴۰۸ ق حسین بن علی ابوالفتوح رازی
۶۰- شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه بنیاد پژوهشهای اسلامی مشهد ۱۳۸۱ ش اوم جعفر شریعتمداری
۶۱- طرائف الحکم یا اندرزهای ممتاز کتابخانه صدوق تهران ۱۳۶۲ ش سوم میرزا احمد آشتیانی
۶۲- فرهنگ المعجم الوسیط انتشارات اسلامی تهران ۱۳۸۱ ش اول ابراهیم انیس ودیگران
۶۳- قاموس قرآن دار الکتب الاسلامیه تهران ۱۳۸۱ ش نهم سید علی اکبر قرشی
۶۴- قلب سلیم دارالکتب الاسلامیه تهران ۱۳۷۰ ش یازدهم سید عبد الحسین دستغیب شیرازی
۶۵- کشف الاسرار و عده الابرار امیر کبیر تهران ۱۳۷۱ ش پنجم احمد بن ابی سعد رشید الدین میبدی
۶۶- لسان العرب دار صادر بیروت ۱۴۱۴ ق سوم محمد بن مکرم ابن منظور
۶۷- مجمع البیان فی تفسیر القرآن ،فراهانی تهران ۱۳۶۰ اول فضل بن حسن طبرسی ترجمه مترجمان
۶۸- ناصر خسرو تهران ۱۳۷۲ش سوم فضل بن حسن طبرسی
۶۹- مخزن العرفان در تفسیر قرآن نهضت زنان مسلمان بی جا ۱۳۶۱ ش سیده نصرت امین بانوی اصفهانی
۷۰- معجم مقاییس اللغه مرکز نشر مکتب الاعلام السلامی قم ۱۴۰۴ ق ابوالحسین احمدبن فارس بن زکریا
۷۱- معراج السعاده دهقان بی جا بی تا ملا احمد نراقی
۷۲- المفردات فی غریب القرآن رضوی مشهد ۱۳۷۵ ش ذوم ابوالقاسم حسین بن محمدبن فضل معروف به راغب اصفهانی مترجم سید غلامرضا خسروی حسینی
۷۳- منتخب الغرر انتشارات مفید بی جا ۱۳۸۷ ش دوم فضل الله کمپانی
۷۴- الموسوعه القرآنیه موسسه سجل العرب بی جا ۱۴۰۵ ق ابراهیم آبیاری
۷۵- النجاه من الذنوب نشر الهادی قم ۱۴۱۶ ق اول حسین شاکری
۷۶- نهج الخطابه کتابخانه صدر تهران ۱۳۷۴ ش دوم علم الهدی خراسانی
۷۷- نهج الفصاحه فرایض قم ۱۳۸۵ ش اول ابوالقاسم پاینده
۷۸- وجوه القرآن مجمع البحوث الاسلامیه مشهد ۱۳۸۰ ش اول اسماعیل بن احمد میری نیشابوری
فرمت فایل: WORD
تعداد صفحات: 116
مطالب مرتبط