مقاله تاریخ تحلیلی چهارمین دوره مجلس شورای ملی

دانلود مقاله تاریخ تحلیلی چهارمین دوره مجلس شورای ملی

چکیده مطلب

بعد از صدور فرمان مشروطیت و دموکراتیک شدن سیستم اداره مملکت، مجلس به عنوان مهم‌ترین دستاورد جنبش مشروطیت، کانون توجه بسیاری قرار گرفت. با شکل‌گیری مجلس، حکومت مطلقه حاکمان جای خود را به حکومت قانونمند و مردم بر مردم داد. بنابراین مجلس می‌بایست در این راستا نقش بسزایی را ایفا نماید.

پژوهش حاضر به بررسی چهارمین دوره مجلس شورای ملی (۱۳۰۲-۱۳۰۰هـ.ش/ ۱۳۴۱ـ۱۳۳۹هـ.ق)، به عنوان یکی از مهم‌ترین ادوار قانونگذاری عصر مشروطیت پرداخته است. در حالی که مجلس اول تا سوم هرکدام به دلایلی خاص، تا آخر دوره قانونی خود دوام نیافتند، مجلس چهارم به عنوان اولین مجلس تاریخ مشروطیت محسوب می‌شود که تا پایان دوره قانونی خود دوام یافت و قوانین مهمی را نیز به تصویب رسانید. نکته قابل توجه این که این مجلس بعد از فترت طولانی و بی‌سابقه، گشایش یافت که بر اهمیت موضوع می‌افزاید.

این پژوهش بر آن است که با روش تحلیل تاریخی، روند شکل‌گیری و عمر دو ساله مجلس چهارم را مورد بررسی قرار دهد. پژوهش در دو مقطع تاریخی مهم مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌گیرد. مقطع نخست، قبل از گشایش مجلس است که به بررسی و تحلیل اوضاع انتخابات این دوره می‌پردازد. در مقطع دوم، اوضاع کلی مجلس که شامل وضعیت فراکسیون‌ها، مهم‌ترین مصوبات، برخورد مجلس و دولت، بازتاب تحولات سیاسی کشور در مجلس و شورش‌های همزمان با آن می‌شود مورد بررسی قرار می‌گیرد. لازم به ذکر است که پژوهش حاضر به مسایلی چون دولت، رویدادهای جاری و قیام‌های همزمان از منظر مجلس نگریسته است.

واژه‌های کلیدی: مشروطیت، مجلس شورای ملی، انتخابات، فراکسیون، لایحه، طرح قانونی، قانون و.‌..

موضوع پژوهش:

با صدور فرمان مشروطیت، ساختار حکومت از قدرت مطلقه به حکومت دموکراتیک و مشارکت سیاسی مردم در اداره مملکت تغییر یافت. قطعاً در این میان مجلس شورای ملی به عنوان یکی از ارکان مشروطیت و نظام جدید سیاسی از اهمیت بسیاری برخوردار بود. هرچند مجلس همواره با مشکلات بسیاری مواجه شد که به ناپایداری عمر این نهاد انجامید، ولیکن این مسأله از اهمیت موضوع نمی‌کاهد. به طوری که مشروطه‌خواهان تلاش بسیاری برای باز نگه‌داشتن مجلس و جلوگیری از دوره‌های فترت به عمل می‌آورند. این موضوع در مجلس چهارم شکل ملموس‌تری به خود می‌گیرد، زیرا این مجلس بعد از فترتی بی‌سابقه گشایش یافت. بنابراین مجلس شورای ملی همواره از اهمیت بسیار بالایی برخودار بوده است. در این پژوهش تلاش شده است که چهارمین دوره قانونگذاری مشروطیت با تکیه بر مسایل مختلف مرتبط با مجلس مورد ارزیابی قرار گیرد.

فهرست مطالب

موضوع پژوهش                                                                                                  ۲

سابقه و ضرورت انجام تحقیق                                                                                ۲

محدوده پژوهش                                                                                                  ۳

اهمیت موضوع                                                                                                    ۴

نوع و روش انجام تحقیق                                                                                       ۶

سازماندهی تحقیق                                                                                                ۶

نقد و بررسی مهم‌ترین منابع و مآخذ                                                                        ۷

مقدمه                                                                                                              ۲۰

فصل اول:

بررسی نحوه اجرای انتخابات و مقدمات افتتاح مجلس چهارم شورای ملی:                       ۳۲

۱ـ چهارچوب حقوقی انتخابات مجلس شورای ملی در دوره چهارم                                ۳۳

۲ـ برگزاری انتخابات مجلس چهارم شورای ملی:                                                       ۳۸

الف: دولت دوم وثوق‌الدوله و انجام بخشی از انتخابات مجلس چهارم                             ۳۸

ب: مشیرالدوله و روند پی‌گیری انتخابات مجلس چهارم                                               ۴۴

ج: مسأله افتتاح مجلس از دولت مشیرالدوله تادولت قوام‌السلطنه                                    ۴۹

۳ـ احزاب و انتخابات مجلس چهارم                                                                        ۵۵

۴ـ کیفیت برگزاری انتخابات و شکایات مرتبط با آن                                                    ۶۴

۵ـ مقدمات افتتاح مجلس چهارم شورای ملی                                                             ۸۸

۶ـ طرح و بررسی اعتبارنامه‌های نمایندگان مجلس چهارم شورای ملی                            ۹۵

فصل دوم:

ساختار مجلس چهارم شورای ملی:                                                                      ۱۰۷

۱ـ نظام‌نامه داخلی مجلس شورای ملی:                                                                  ۱۰۸

الف ـ اولین نظام‌نامه داخلی مجلس شورای ملی (مصوبه ۲۹ شعبان ۱۳۲۴هـ.ش)             ۱۰۸

ب ـ دومین نظام‌نامه داخلی مجلس شورای ملی (مصوبه ۲۶ ذیحجه ۱۳۲۷ هـ.ق)              ۱۰۹

ج ـ مجالس سوم و چهارم شورای ملی؛ تلاش برای اصلاح نظام‌نامه                             ۱۱۰

۲ـ تشکیل هیئت رئیسه مجلس چهارم شورای ملی                                                    ۱۱۱

۳ـ تشکیل کمیسیون‌های مجلس چهارم شورای ملی                                                  ۱۱۳

الف ـ کمیسیون رسیدگی به عملیات زمامداران دوره فترت                                         ۱۱۳

ب ـ کمسیون اصلاح قانون انتخابات                                                                      ۱۱۸

۴ـ روند شکل‌گیری و فعالیت احزاب از مجلس اول تا مجلس سوم شورای ملی

    (۱۳۳۳-۱۳۲۴هـ.ق/۱۲۹۴-۱۲۸۵هـ.ق)                                                                ۱۲۵

۵ـ مجلس چهارم شورای ملی: روند شکل‌گیری و فعالیت احزاب:                                  ۱۳۳

الف: حزب اصلاح‌طلب                                                                                        ۱۳۵

ب: حزب سوسیالیست                                                                                        ۱۳۷

ج: مجلس چهارم شورای ملی و احزاب فرعی                                                          ۱۴۰

د: احزاب از دیدگاه نمایندگان مجلس چهارم شورای ملی                                           ۱۴۳

۶ـ مجلس چهارم شورای ملی و مهم‌ترین مصوبات:                                                  ۱۴۸

الف ـ مجلس چهارم و لایحه نفت                                                                          ۱۴۸

ب ـ مجلس چهارم و قانون بودجه                                                                        ۱۵۴

ج ـ قانون استخدام مستشاران مالیه:                                                                     ۱۶۴

۱-ج) قانون استخدام دکتر میلسپو (Millspough)، رئیس کل مالیه ایران                           ۱۶۴

۲-ج) قانون استخدام هشت نفر متخصص مالیه تبعه دولت آمریکا                                 ۱۶۸

۳-ج) قانون استخدام مسیولامبرمولیتر (Lumber Moliter) به سمت کل

    گمرکات ایران                                                                                              ۱۶۸

۴-ج) قانون استخدام مسترگلامان (M.Gelaman) آمریکایی جهت اداره کردن

      بانک ملی ایران                                                                                           ۱۶۸

فصل سوم:

مجلس و دولت:                                                                                                ۱۷۰

۱ـ کابینه اول قوام‌السلطنه                                                                                   ۱۷۰

۲ـ کابینه مشیرالدوله                                                                                         ۱۸۳

۳ـ کابینه دوم قوام‌السلطنه                                                                                  ۱۹۱

۴ـ کابینه مستوفی الممالک                                                                                   ۱۹۹

فصل چهارم:

بازتاب تحولات سیاسی در مجلس:                                                                        ۲۱۳

۱ـ مجلس چهارم؛ ظهور و قدرت‌گیری رضاخان                                                      ۲۱۴

۲ـ مجلس چهارم، شورش آشوب و جنبش‌های سیاسی همزمان                                   ۲۲۴

۳ـ مجلس چهارم و بررسی دیدگاههای مختلف پیرامون آن                                         ۲۲۷

نتیجه‌گیری                                                                                                      ۲۳۴

منابع و مآخذ                                                                                     ۲۴۳


فرمت فایل: Word

تعداد صفحات: 254

پس از ثبت دکمه خرید و تکمیل فرم خرید به درگاه بانکی متصل خواهید شد که پس از پرداخت موفق بانکی و بازگشت به همین صفحه می توانید فایل مورد نظر خورد را دانلود کنید. در ضمن لینک فایل خریداری شده به ایمیل شما نیز ارسال خواهد شد. لینک دانلود فایل به مدت 48 ساعت فعال خواهد بود.


مطالب مرتبط